In mijn onderzoek kijk ik naar onder welke voorwaarden organisaties
vertrouwen en control(e)/beheersing elkaar kunnen versterken, in plaats van dat
controle/beheersing als vanuit wantrouwen wordt ervaren.
In een vorige blog ben ik ingegaan op de Buurtzorg manier van werken en heb ik links
gedeeld naar podcasts over hoe je in een bestaande organisatie de
Buurtzorg-methode kunt invoeren.
In deze blog ga ik in op Rijnlands organiseren. In het Rijnlands denken staat de mens centraal, en bijvoorbeeld in de zorg betekent dat dat de relatie tussen zorgverlener en zorgvrager centraal staat. Het eigenaarschap over die relatie ligt daar. De rest van de organisatie (dus ook het bestuur) is ondersteunend aan die relatie en de mensen in die relatie. De organisatieprincipes van Rijnlands werken zijn:
- Vertrouwen – de zorgverleners in de primaire relatie zijn eigenaar en hebben autonomie, zij krijgen het vertrouwen dat zij dat kunnen, omdat
- zij de competenties hebben om het goede te kunnen doen – Vakmanschap;
- en dat doen zij in Verbinding met alle betrokkenen – in betekenisvolle sociale relaties waarin wederzijds vertrouwen en respect wordt ervaren;
- en bij dit alles ervaren zij Inspiratie, een collectieve ambitie waar zij met elkaar voor gaan.
Onderzoek naar de voorwaarden voor organiseren vanuit vertrouwen, waarbij vertrouwen en controle elkaar versterken, komt tot drie voorwaarden: autonomie, competentie en verbondenheid. Autonomie sluit heel erg aan bij het Rijnlandse principe Vertrouwen, Vakmanschap en Competentie gaan ook (grotendeels) over hetzelfde, en Verbinding en Verbondenheid liggen ook heel dicht bij elkaar. En gedeelde waarden past ook binnen de Self-Determination Theory waar de drie voorwaarden op zijn gebaseerd.
In de ouderenzorg/langdurige zorg zijn een aantal organisaties echt ver op weg naar Rijnlands werken en organiseren. In de volgende podcasts/webinars kan je een aantal bestuurders horen over waarom ze de stap hebben gezet naar Rijnlands werken, waar ze zoal tegen aan liepen toen ze de verandering in gang gingen zetten, en hoe ze dat gedaan hebben. Maar ook hoe hun denken en handelen zich blijft ontwikkelen en hoe ze blijven leren wat nodig is om als gehele organisatie, inclusief ondersteunende diensten, Ondernemingsraad, cliëntenraad en Raad van Toezicht, vanuit het gedachtegoed blijven denken en handelen.
Zoals Ruth Maas, één van de bestuurders en Rijnlander van het jaar 2019/20, het zegt: het is een proces van vallen en opstaan, en als je valt is het extra belangrijk dat je weer opstaat op een Rijnlandse wijze en niet teruggrijpt op de oude wijze van handelen waarin we allemaal zijn opgegroeid. Een belangrijke rol voor de bestuurder in een Rijnlandse organisatie is dan ook Chef Gedachtegoed Bewaker.
Een eerste link is naar een webinar van Broosz uit 2020, een adviesbureau dat veel organisaties helpt bij Rijnlands organiseren. In dit webinar worden Ruth Maas, bestuurder van Zorgcentra de Betuwe, samen met Fieke van Deutekom, bestuurder van Kalorama geïnterviewd door Jan Smit van Broosz: https://www.broosz.nl/publicaties/ .
Omdat Ruth Maas is verkozen tot Rijnlander van het jaar 2019/20, is zij recent regelmatig online in een podcast of webinar geinterviewd. Zie bijvoorbeeld ook: https://soundcloud.com/the_future_of_work/podcast_rijnlands_werken_zorgcentra_de_betuwe_ruth_maas
https://trainjegelukscompetenties.nl/podcast/zelforganisatie-werkgeluk-zorgcentra-de-betuwe/
https://haagsebeek.nl/webinar/ruth-maas-over-dilemmas-in-leiderschap/
In deze podcast komt Inge Borghuis, bestuurder van Amstelring aan het woord over haar ervaring met nieuwe vormen van organiseren. https://www.broosz.nl/podcast/betekenisvol-leven-en-werken-organiseren-vanuit-vertrouwen/ . Zij heeft het over Buurtzorg organiseren, maar is ook betrokken geweest bij een groep van bestuurders in de ouderenzorg die Rijnlands organiseerden.